Alternatywy dla telewizji i tabletu – Co zrobić, aby dziecko potrafiło się samo bawić?

Oczywistym jest, że dzieci potrzebują atencji rodziców oraz to, że pragną spędzić z nimi czas. Dla dziecka najbardziej atrakcyjnym sposobem spędzania czasu jest oczywiście zabawa, dlatego często proponują ją rodzicom. Jednak zwykle rodzic nie ma czasu na zabawę z powodu licznych obowiązków zawodowych i domowych.

Najprostszym rozwiązaniem jest danie dziecku tableta albo włączenie mu bajki w telewizorze, żeby przestało domagać się wspólnej zabawy. Sporadycznie takie postępowanie jest w porządku, ale stosowane regularnie na dłuższą metę jest bardzo szkodliwe. Dziecko podczas takiej biernej rozrywki nie ma możliwości prawidłowego rozwijania się w pełni.

W takim razie co można zrobić, żeby dziecko zajęło się sobą?

Po pierwsze nie należy go zbywać, bo zaraz znowu wróci. Rzadko dziecko zacznie się samo bawić tak, że zapomni o otaczającym go świecie, kiedy rodzic na propozycję wspólnej zabawy odpowie „Idź sam się pobaw” albo „Nie mam teraz czasu”.

Powinno się zachęcić dziecko do zabawy. Jak to zrobić? Czasem wystarczy poświęcić mu 5 – 15 minut, aby zachęcić je do zajęcia alternatywnego dla wyżej wspomnianej biernej rozrywki.

Rysowanie, kolorowanie, malowanie, zabawa plasteliną

Wyciągnij z szafy kredki, flamastry lub farby oraz kartki papieru i kolorowanki. Niech dziecko pomoże Ci przygotować stanowisko pracy i rozłożyć przybory na stole. Średnio takie przygotowanie trwa od 3 do 7 minut. Jeśli wszystko jest już gotowe, nie uciekaj od razu do swojego wcześniejszego zajęcia. Zacznij z dzieckiem rozmowę, np. zapytaj, co będzie rysować albo jakich kolorów będzie używać; czy będzie posługiwać się kredkami, czy może dzisiaj wybierze flamastry. Jeśli dziecko chce, żebyś coś narysował/a, przyłącz się do niego, narysujcie coś razem. Jeśli widzisz, że dziecko już się wciągnęło, powiedz, że musisz wrócić do pracy i dokończysz rysunek później. Pamiętaj tylko, żeby dotrzymać słowa – idź dokończyć pisać przerwany raport, i po zakończeniu tego obowiązku wróć do pociechy i dokończ rysowanie. Kiedy wrócisz, zainteresuj się postępami w pracy dziecka, np. zauważ jak dużo już udało mu się namalować. Możesz też zapytać je o jakiś konkretny element na rysunku albo zachwycić się tym, jak świetnie mu idzie.

Zabawa zabawkami, układanie z klocków, gry planszowe

Niestety nie zawsze możesz przerwć wykonywane zadanie. Powiedz wtedy dziecku, że musisz pilnie wykonać daną pracę, ale określ też, za ile skończysz i obiecaj, że wtedy przyjdziesz do niego się pobawić. Zasugeruj, że w tym czasie może przygotować zabawki, których planujecie używać albo rozłożyć grę, w którą zamierzacie grać. Pamiętaj o dotrzymaniu słowa. Jeśli powiedziałeś/aś, że obowiązki zajmą Ci 20 minut, przyjdź do dziecka po upływie tego czasu. Jeśli przyjdziesz spóźniony/a, przeproś. Dziecko odlicza sekundy i nie może się doczekać, aż przyjdziesz. Twoja obecność jest dla niego bardzo ważna, dlatego jeśli się spóźnisz, postaraj się też mu to wynagrodzić, np. pobaw się z nim trochę dłużej, niż pierwotnie planowałeś. Jeśli musisz jeszcze wrócić do pracy, znajdź odpowiedni moment, aby zakomunikować to dziecku. Możesz też zasugerować, co tym czasie może zrobić w zabawie, np. jeśli budowaliście miasto z klocków, gdy zauważysz, że już się wciągnęło, powiedz, że musisz wrócić do pracy, i że może dokończyć budowanie samo, a Ty wrócisz kiedy wykonasz kolejne zadanie z pracy.

Gotowanie i inne obowiązki domowe

Czasem dla dziecka fajną zabawą może być pomaganie rodzicom w obowiązkach domowych. Jest to forma wspólnego spędzania czasu, a to jest dla dziecka najważniejsze. Jednym z najciekawszych zadań jest wspólne przygotowywanie posiłków. Często rodzice uważają, że dziecko nie może im pomóc, bo jest za małe, a kuchnia jest najniebezpieczniejszym miejscem w domu. Jest w tym trochę racji, ale zabezpieczenie ostrych przedmiotów i uczulenie dziecka na możliwe zagrożenia znacznie zmniejszy jakiekolwiek ryzyko. Warto wyznaczyć dziecku proste zadania, takie jak umycie warzyw albo włożenie ich do miksera i zmiksowanie ich. To dopiero początek przygody z gotowaniem, więc trzeba pokazać dziecku, jak należy wykonywać poszczególne zadania. Umycie wspólnie pierwsze dwa warzywa, a później niech spróbuje zrobić to samo. Sprawdź, czy robi to dobrze. Jeśli jest taka potrzeba, powiedz, co powinno poprawić. Pamiętaj też, żeby poinformować dziecko o tym, że uruchamiasz urządzenie, które może być dla niego niebezpieczne, np. piec. Nie zapomnij też podziękować za jego pomoc zaraz po skończonym gotowaniu i pochwalić podczas wspólnego spożywania posiłku przy wszystkich członkach rodziny. Dziecko będzie się czuło docenione, kiedy powiesz, jakie pyszne jedzenie udało mu się zrobić.

Korekta: Alicja Bazan